Aż 86% ankietowanych prezesów polskich firm uważa, że strategiczne decyzje powinny być podejmowane odgórnie, podczas gdy niemal połowa prezesów firm zagranicznych (46%) ufa w umiejętności swoich zespołów podejmowania właściwych decyzji biznesowych. Jednocześnie trzy czwarte polskich CEO (74%) chętniej wynagradza poszczególne osoby za wkład w realizację strategii niż zespoły za kolektywną pracę i wysiłek. W zagranicznych firmach proporcje pomiędzy tymi zachowaniami dzielą się po równo (50 % do 50%) – wynika z badania CEO Outlook Survey 2022 przeprowadzonego przez EY.
W trakcie ponad 30-tu lat od rozpoczęcia transformacji wiele się zmieniło w sposobie, w jaki funkcjonuje polska gospodarka. Okazuje się jednak, że łatwiej jest wdrożyć techniczne zmiany systemowe na szeroką skalę niż zmienić sposób, w jaki funkcjonują osoby zarządzające przedsiębiorstwami. Takie są wnioski z badania CEO Outlook Survey 2022 przeprowadzonego przez EY.
Aż 86% polskich prezesów badanych przez EY uważa, że strategia powinna być realizowana odgórnie; jedynie 14% prezesów w Polsce ufa, że ich zespoły mogą podejmować trafne decyzje strategiczne i je z sukcesem wdrażać. Dla porównania, na świecie te wartości rozkładają się praktycznie po równo – niemal połowa (46%) prezesów firm zagranicznych ufa w umiejętności swoich zespołów podejmowania właściwych decyzji biznesowych, jedynie 54% prezesów globalnie wierzy w sukces odgórnie realizowanej strategii.
Równolegle, jedynie 24% prezesów polskich przebadanych firm ma przekonanie, że posiada wystarczająco dobry zespół, by powierzyć mu wdrożenie strategii w firmie. Aż trzy czwarte ankietowanych zadeklarowało, że chętnie korzysta z pomocy zewnętrznych doradców, aby założenia strategiczne były szybciej wprowadzane w życie. Globalnie natomiast rozkład głosów zarządzających firmami wierzących w umiejętności własnych pracowników i skłonnych korzystać z pomocy zewnętrznych doradców rozkłada się niemal po połowie (53% do 47%).
– Z naszego badania widać wyraźnie, że polscy top menedżerowie wciąż tkwią w epoce, w której królowało ręczne starowanie firmą i wciąż mają opory przed większym delegowaniem decyzyjności na pracowników niższych szczebli. Tego typu myślenie może okazać się szczególnym obciążeniem zarządów polskich firm w kryzysie, coraz wyraźniej rysującym się na gospodarczym horyzoncie gdy o losach firmy może zdecydować elastyczność w radzeniu sobie z potencjalnymi problemami – mówi Arkadiusz Gęsicki, Partner odpowiedzialny za działalność EY-Parthenon w Polsce i krajach bałtyckich oraz Lider EY-Parthenon w Regionie CESA.
Paradoksalnie, jednym z większych wyzwań, które widzą przed sobą rodzimi CEO w realizacji strategii jest zdobycie przywiązania pracowników (17% i jest to problem numer dwa, zaraz po szybkim i efektywnym wykorzystaniu danych do śledzenia rozwoju firmy), podczas gdy na świecie entuzjazm pracowników w realizacji strategii jest na dalszym, czwartym, miejscu, z 13% wskazań.
– Polscy pracodawcy, pamiętający dobrze lata kryzysu gospodarczego i wysokie bezrobocie, mają jeszcze poważną lekcję do odrobienia w zakresie zarządzania pracownikami. Wiadomo, że bardziej zaangażowani i skuteczni są pracownicy, którym powierza się odpowiedzialność za losy firmy i możliwość realizacji własnych rozwiązań. Krajowi CEO już wiedzą, że zaangażowanie jest potrzebne, nie potrafią tego jednak przełożyć na atmosferę zaufania w firmie i rozdzielenie władzy pomiędzy pracowników młodszych rangą – mówi Arkadiusz Gęsicki.
Znaczenie reputacji firm rośnie w trudnych warunkach ekonomicznych
Prezesi w badaniu przygotowanym przez EY wskazują cechy lidera potrzebne, aby odnieść sukces w warunkach post-pandemicznych: zarówno w Polsce i jak globalnie najważniejsze są wizja i determinacja – wskazywane przez odpowiednio 24% i 25% respondentów. Pewne różnice pojawiają się na dalszych miejscach; polscy liderzy stawiają bardziej na inteligencję emocjonalną (20%) i wytrwałość (16%), a międzynarodowi – wysoko stawiają otwartość i przejrzystość (16% wskazań).
– Otwartość, na którą stawiają międzynarodowi liderzy, niesie za sobą również zaproszenie do współpracy w zespołach i większą chęć wspierania różnorodności w organizacji – zauważa Arkadiusz Gęsicki.
Rośnie znaczenie ESG, także w Polsce
Ciekawe są również odpowiedzi prezesów firm na pytanie o kluczowe zagadnienia dla nich i dla firm, którymi zarządzają. Globalnie, trzy kluczowe pozycje zajmują kwestie związane ze zrównoważonym rozwojem – poprawa wpływu firmy na środowisko z wyłączeniem kwestii ochrony klimatu (21% wskazań), większy nacisk na różnorodność (15% odpowiedzi) i ochrona klimatu (13%). W Polsce również wskazaniem numer jeden jest poprawa wpływu firmy na środowisko (26%), ale już kolejnym wskazaniem jest poprawa corporate governance (18%), co udowadnia obiegową tezę o tym, jak dużo rodzime firmy mają do zrobienia w tej ostatniej kwestii.
– Wysoka pozycja ESG w badaniu wyraźnie wskazuje na rosnącą rolę przedsiębiorstw w kształtowaniu szerszego otoczenia biznesowego. Z polskiej perspektywy to bardzo cieszy i pokazuje coraz większą świadomość, jak dużo w tym obszarze jest jeszcze u nas do zrobienia. Obok ESG coraz bardziej istotną kwestią w zarządzaniu staje się również technologia – prezesi ankietowanych firm jasno wskazują, że jednym z najważniejszych wyzwań przed nimi stojących jest efektywne zastosowanie nowych technologii w zarządzaniu. Od tej drogi nie ma odwrotu – mówi Arkadiusz Gęsicki.
