Polska fizyczka i jej zespół finalistami konkursu European Inventor Award 2024 za opracowanie technologii drukowania cienkich i elastycznych ogniw słonecznych
Mariusz Laurisz
Według Międzynarodowej Agencji Energii (IEA) w ciągu najbliższych pięciu do dziesięciu lat liczba instalacji wykorzystujących energię odnawialną ma się podwoić, mimo iż ich cena potrafi być wysoka i często nie mają idealnej lokalizacji. Olga Malinkiewicz i jej zespół pracują nad tym, aby energia słoneczna była bardziej przystępna cenowo i dostępna dla wszystkich, wykorzystując perowskit jako półprzewodnik w ogniwach słonecznych. Malinkiewicz i jej zespół są finalistami w kategorii „MŚP” nagrody European Inventor Award 2024 w uznaniu ich wybitnych działań na rzecz zrównoważonej przyszłości. Zostali wybrani przez niezależne jury spośród ponad 550 kandydatów do tegorocznej edycji konkursu.
Drukowany metr kwadratowy ogniw słonecznych lekki jak śnieg
Olga Malinkiewicz wynalazła nową technologię drukowania elastycznych ogniw słonecznych tak lekkich, że metr kwadratowy można bez wysiłku utrzymać między dwoma palcami. Wyjątkowe właściwości perowskitu pozwalają na generowanie energii zarówno ze światła słonecznego, jak i sztucznego, otwierając szerokie możliwości zastosowań i wprowadzając przełomową koncepcję recyklingu światła. Ponieważ ogniwa te są drukowane i elastyczne, to są też tańsze w produkcji oraz łatwiejsze do adaptacji do różnych zastosowań.
„Energia słoneczna jest osiągalna niemal na całej planecie, co czyni ją powszechnie dostępną. Natura ma zwykle najprostsze rozwiązania, ale możemy wnieść trochę nauki do zarządzania energią słoneczną, aby zwiększyć jej wydajność” – wyjaśnia Olga Malinkiewicz. „Fotowoltaika perowskitowa może być stosowana wszędzie tam, gdzie nie można zainstalować tradycyjnych, masywnych i sztywnych krzemowych ogniw słonecznych, ponieważ są one zbyt ciężkie. Nasze ogniwa są znacznie lżejsze. Wyobraźmy sobie, że możemy pokryć każdą powierzchnię, wewnątrz lub na zewnątrz, bez przekraczania projektowych ograniczeń wagowych i wykorzystać ją do wytwarzania energii. Nasze rozwiązanie jest tak lekkie, jak padający śnieg” – dodała.
Ogniwa mogłyby być zintegrowane z budynkami – na oknach i fasadach – oraz w produktach elektroniki użytkowej – takich jak klawiatury, a także na obudowach komputerów i tabletów. Urządzenia o niższym zużyciu energii mogą w ogóle nie potrzebować baterii po wyposażeniu ich w perowskitowe ogniwa słoneczne. W przypadku urządzeń o dużej mocy, takich jak telefony komórkowe, perowskitowe ogniwa słoneczne mogłyby zapewnić dodatkowe minuty zasilania.
Poszerzanie horyzontów energii słonecznej
Olga Malinkiewicz jest współzałożycielką i dyrektorką technologiczną Saule Technologies. Za swój wynalazek – opracowanie nowej technologii wytwarzania perowskitowych ogniw fotowoltaicznych metodą druku na cienkich i elastycznych warstwach, takich jak folia PET otrzymała nagrodę Photonics21 Student Innovation Award (2014). Od momentu założenia firmy (nazwanej na cześć bałtyckiej bogini słońca, Saulé), Olga Malinkiewicz i jej współpracownicy pracowali nad popularyzacją energii odnawialnej i wnieśli ogromny wkład w dziedzinę fotowoltaiki perowskitowej. Teraz, kiedy perowskitowe ogniwa słoneczne Saule Technologies są certyfikowane i zatwierdzone do stosowania w elektronice użytkowej, zamierzają skomercjalizować tę technologię, aby udostępnić ją szerszej publiczności.
Polska wynalazczyni i jej zespół są jednymi z trzech finalistów Nagrody Europejskiego Wynalazcy (European Inventor Award) 2024 w kategorii „MŚP”. Pozostali finaliści to francuscy wynalazcy Bruno Mottet i Lydéric Bocquet za technologię wytwarzania energii osmotycznej z wykorzystaniem materiałów nanostrukturalnych oraz fińscy wynalazcy Sirpa Jalkanen i Markku Jalkanen za pracę nad ukierunkowaną immunoterapią w leczeniu raka. Europejski Urząd Patentowy (EPO) ogłosi zwycięzców podczas ceremonii transmitowanej na żywo z Malty w dniu 9 lipca 2024 r. Oprócz każdej kategorii, EPO ujawni zwycięzcę Popular Prize, wybranego wyłącznie w głosowaniu publicznym. Głosowanie pozostanie otwarte do dnia ceremonii.