NFON, europejski dostawca zintegrowanej komunikacji biznesowej z chmury, wraz z firmą Statista Q, specjalizującą się w badaniach rynku, zbadały wpływ pandemii COVID-19 oraz przejścia na pracę zdalną na życie pracowników w Europie*. „NFON Survey Attack. Raport o dobrym samopoczuciu: Praca w domu 22” koncentruje się na kwestiach zadowolenia z życia, czynnikach utrudniających pracę w domu oraz planach dotyczących zmiany pracy. Wyniki pokazują wzrost tendencji do samoleczenia osób pracujących na odległość oraz paradoksy związane z pracą w domu.
Badanie przeprowadzono pod nadzorem profesora Christiana Montaga – profesora psychologii molekularnej, autora książek i eksperta w zakresie wpływu technologii cyfrowych na psychologię człowieka.
“Wyniki malują częściowo niepokojący obraz tego, co dzieje się za zamkniętymi drzwiami podczas pracy w domu. Psychologia uczy, że nowe środowisko pracy, ale także nowe okoliczności z nią związane mogą powodować stres. „Raport o dobrym samopoczuciu: Praca w domu 22” pokazuje, że musimy stawić czoła nowej rzeczywistości. Troska o dobre samopoczucie i zadowolenie z życia osób pracujących na odległość musi być priorytetem. Dom staje się biurem, więc musimy uważać, aby nowemu modelowi pracy w Europie nie potrzebna była terapia” – mówi Christian Montag.
Badanie „NFON Survey Attack. Raport o dobrym samopoczuciu: Praca w domu 22” zostało przeprowadzone w Niemczech, Austrii, Włoszech, Hiszpanii, Wielkiej Brytanii, Francji, Polsce i Portugalii we współpracy z firmą Statista Q na reprezentatywnej próbie ponad 1000 uczestników w każdym kraju. O ile nie zaznaczono inaczej, liczby podane w tej informacji prasowej odnoszą się do wszystkich ośmiu krajów. Wartości lokalne są wymienione w tabeli na końcu. Odpowiedzi uczestników badania odnoszą się pracy w domu w okresie od początku pandemii COVID do dzisiaj.
Paradoks pracy w domu
Analizując wyniki badania, można zauważyć zaskakujący paradoks związany z gwałtownym wzrostem odsetka ludzi pracujących w domu, a mianowicie częściowo sprzeczny obraz relacji między pracą a wypoczynkiem. 28% respondentów w krajach europejskich twierdzi, że od początku pandemii i przejścia na home office ilość pracy do wykonania (obciążenie pracą) wzrosła, a dla ponad 25,2% zwiększyła się także liczba godzin pracy. Jednocześnie 36% deklaruje, że zyskało lepszą równowagę między pracą a życiem prywatnym oraz więcej czasu dla rodziny i przyjaciół. To właśnie Christian Montag nazywa paradoksem pracy w domu:
“Oczywiście ludzie mogą pracować więcej i jednocześnie mieć więcej wolnego czasu. Już sama eliminacja długich dojazdów i ogólnie bardziej elastyczne planowanie dnia może sprawić, że przy dobrej organizacji można mieć więcej czasu dla siebie. Dostosowane godziny pracy, umiejętności cyfrowe i inne czynniki wpływające na dobre samopoczucie również pozwalają na osiągnięcie tej równowagi.“
Inne pozytywne dane wynikające z ankiety pokazują, że ponad 29,4% badanych spędza więcej czasu na ćwiczeniach, tyle samo respondentów zdrowiej się odżywia.
Test odporności na stres: praca w domu
Stres może mieć wiele przyczyn, a badanie „Raport o dobrym samopoczuciu: Praca w domu 22” próbuje je odwzorować za pomocą powodujących go wybranych czynników. 37% badanych potwierdziło, że w jakimś stopniu odczuwa stres. Jako czynniki stresu wymieniono między innymi konieczność samodzielnego wyżywienia (8,7%), słabe połączenie z Internetem (17,2%) i stałą dostępność dla pracodawcy (19,7%). Brak komunikacji ze współpracownikami jest czynnikiem stresującym dla 35,3%, a brak oddzielenia życia prywatnego od zawodowego dla 30,3%. Hałas jest problemem dla 15,9% badanych, a 9,3% mówi o spadku wynagrodzenia.
“Obszary pracy to także obszary życia, a w dobie cyfryzacji zmieniają się one stale i bardzo szybko. Każda branża i każdy pracodawca ma inne wymagania, którym muszą podporządkować się pracownicy. Europejskie firmy muszą zdawać sobie sprawę, że cyfryzacja i psychologia są ze sobą powiązane. W erze cyfrowej dyskusje na temat wypalenia zawodowego lub technostresu nabierają coraz większego znaczenia. Ponad 20% badanych cierpi na technostres, związany m.in. z kłopotami technicznymi, takimi jak wadliwe routery, nieodpowiedni sprzęt, problemy z bateriami i inne. Technostres w domu pojawia się u prawie co piątego uczestnika badania!” – komentuje Christian Montag.
Dobre samopoczucie dzięki samoleczeniu
Praca w domu wpływa również na skłonność do specyficznej optymalizacji własnego samopoczucia i poprawy zdrowia fizycznego oraz psychicznego za pomocą suplementów bez recepty, a także do zwiększania zdolności koncentracji i wspierania relaksu. W grupie badanych pracujących z domu aż 34,4% wszystkich respondentów stwierdza, że od początku pandemii zażywało suplementy bez recepty, np. melatoninę, legalne wyroby konopne, ekstrakty roślinne, witaminy, herbatę uspokajającą, w celu poprawy samopoczucia, 18,2% w celu zwiększenia koncentracji, a 13,4% do wspierania regeneracji.
Podczas gdy dane z sześciu krajów są bardzo podobne, sytuacja we Włoszech i Austrii jest inna: we Włoszech 49,7% pracowników stwierdziło, że zażywało suplementy bez recepty w celu polepszenia samopoczucia, podczas gdy w Austrii było ich ponad dwukrotnie mniej – 22,1%.
“Z licznych badań wynika, że pandemia jest do dziś czynnikiem stresującym, który przejawia się w znacznie słabszym samopoczuciu psychicznym wielu osób – 28,9% respondentów stwierdziło, że ich zadowolenie z życia pogorszyło się w porównaniu do czasów sprzed pandemii. Jak pokazuje obecne badanie, niektórzy pracownicy uciekali się do stosowania różnych suplementów bez recepty. Kiedy ludzie w sytuacji zagrożenia osobistego i globalnego muszą nadal funkcjonować, stosują różne strategie radzenia sobie, aby mimo napięcia móc wykonywać codzienne zadania – w tym pracę w domu.” – podkreśla Christian Montag.
Od początku pandemii przyrostowi odsetka pracujących w domu towarzyszy skokowy wzrost spożycia suplementów bez recepty wśród osób, które zgłosiły badaczom spożywanie tych preparatów. Stosowanie legalnych produktów konopnych, na przykład olejku CBD, w celu poprawy samopoczucia wzrosło prawie dwukrotnie od początku pandemii (24,9% przed, 43,3% od początku pandemii). Podobną zmianę widać w spożyciu melatoniny: przed pandemią 38% badanych, od jej rozpoczęcia – 62,6%.
“W szczególności niepokojące jest dla mnie spożycie melatoniny. Sen jest naturalnym procesem, który nie powinien być sztucznie symulowany.” – zaznacza Christian Montag.
Miejsce do pracy
Aby poznać samopoczucie respondentów, zapytano ich również o miejsce wykonywania pracy w domu. Jak wynika z badania, 12,1% przeniosło swoją przestrzeń roboczą do sypialni, 31,8% posiada prywatne biuro (gabinet), a 35,7% pracuje z salonu. Średnia powierzchnia przeznaczona na domowe biuro ze wszystkich ośmiu krajów wynosi 20,32 m². Brytyjczycy mają najmniej miejsca do pracy w domu – 15,35 m², podczas gdy Włosi mogą pracować aż na 23,81 m². 1,2% uczestników stwierdziło, że pracuje na stałe w toalecie/pokoju gościnnym, w łazience lub na balkonie.
Sygnał alarmowy: rezygnacja
Wyniki badania „Raport o dobrym samopoczuciu: Praca w domu 22” dają powody do niepokoju o przyszłość i powinny być sygnałem alarmowym dla europejskich pracodawców: 21,7% respondentów stwierdziło, że planuje rozwiązanie umowy o pracę z powodu doświadczeń związanych z pandemią i pracą w domu, 9,9% już zrezygnowało. Powody wypowiedzeń, które już miały miejsce, to na przykład: brak możliwości spełnienia zawodowego (34,2%), gorsze wynagrodzenie, na przykład skrócenie czasu pracy, utrata prowizji (30,1%) i stała dostępność (16,6%).
Pracownicy planują również dalsze zmiany, aby doprowadzić do uzyskania równowagi między dobrym samopoczuciem a pracą. Na przykład 33% będzie dążyć do wyraźniejszego rozgraniczenia między życiem prywatnym a zawodowym, a 20,9% chce podjąć dalsze działania szkoleniowe. Ponadto pojawia się pewna gotowość do pracy podczas choroby i/lub urlopu.
“Coraz więcej osób wydaje się być skłonnych do pójścia na zwolnienie lekarskie, zamiast brać wolne. Urlop lub dni wolne są osiągnięciem społecznym, schronem, w którym można się zregenerować i naładować baterię.” – podkreśla Christian Montag.
W rzeczywistości 38,3% uważa, że praca w domu jest zaletą, ponieważ można pracować pomimo choroby, a tylko 26,2% twierdzi, że nie będzie dostępna dla swojego pracodawcy nawet podczas urlopu.
“Dzięki badaniu „Raport o dobrym samopoczuciu: Praca w domu 22”, my, jako dostawca technologii, które mają ułatwić, przyspieszyć i usprawnić pracę w domu, chcemy zidentyfikować i lepiej zrozumieć bolączki pracowników w nowym modelu pracy. Europejskie firmy muszą zwracać znacznie większą uwagę na jakość środowiska pracy – ludzie, zdrowie i dobre samopoczucie pracowników są bardzo ważne. Nowy model pracy jest wciąż w powijakach, a my, przedsiębiorcy, mamy największy wpływ na to, aby hybrydowe modele wykonywania obowiązków były dopasowane do ludzi i firm.” – podkreśla Dr Klaus von Rottkay, dyrektor generalny NFON AG.
Raport NFON podsumowuje pracę z domu w Europie: Jak nam idzie? – dostepny tytaj.
