Już nie tablica i kreda, ale narzędzia zdecydowanie bardziej osadzone w realiach XXI wieku służą efektywnej edukacji. Zapewnienie zarówno uczniom, jak i nauczycielom odpowiednich rozwiązań, w tym komputerów, stanowi istotny krok naprzód w ewolucji, jaką system edukacji przechodzi w ostatnim czasie. Wybór odpowiednich narzędzi jest jednym z czynników, które zadecydują o skuteczności modernizacji szkolnictwa w istotnym stopniu. Polski system edukacji, nauczyciele i uczniowie, ale też dyrektorzy szkół, mają w tym procesie poważnego sojusznika – firmę Microsoft.
Edukacja przeszła swojego rodzaju przyspieszoną modernizację wraz z wybuchem pandemii. Nagle, bez przygotowanych rozwiązań i procedur, pojawiła się konieczność nauczania zdalnego. To otworzyło drogę do modernizacji szkół, przełamując pewną mentalną barierę i przywiązanie do tradycyjnych metod wywodzących się ze szkół niemal sprzed 200 lat. Wkrótce to nie kreda i tablica, ale ekran, tablica interaktywna lub projektor z jednej strony, oraz laptopy uczniów i nauczycieli z drugiej, stanowić będą podstawowe narzędzia edukacji szkolnej. Jak wybrać najlepsze, najbardziej dopasowane do tego środowiska rozwiązania?
Sprzęt – czyli jak wybrać laptop dla nauczyciela?
Rządowy program “Laptop dla ucznia” wyselekcjonował komputery przeznaczone dla uczniów. Teraz czas na nauczycieli. Zapotrzebowanie ze strony kadry dydaktycznej może być niekiedy bardziej zróżnicowane, więc postawiono na inne rozwiązanie jeśli chodzi o wybór stosownych urządzeń.
Ministerstwo Edukacji i Nauki oraz Ministerstwo Cyfryzacji zadecydowały wspólnie, o tym, że także nauczyciele zostaną wsparci w obszarze komputerów – tu jednakże postawiono na dofinansowanie w postaci bonów o wartości 2,5 tys. złotych, przyznawanego nauczycielom raz na 5 lat. Nie narzucono więc konkretnych rozwiązań sprzętowych. Wytyczne Ministerstwa Cyfryzacji pozostawiają bardzo wiele elastyczności jeśli chodzi o wybór. Jak zaleca resort, laptop musi być fabrycznie nowy, kompletny, wyprodukowany nie wcześniej niż 9 miesięcy od dnia sprzedaży, wprowadzony do obrotu na terytorium Unii Europejskiej oraz, oczywiście, sprawny technicznie. Jeśli chodzi o kryteria sprzętowe, to laptop musi być przynajmniej 13-calowy, musi też posiadać minimum 8 GB pamięci RAM oraz nośnik SSD o pojemności przynajmniej 256 GB. Warunkiem dotyczącym wydajności jest uzyskiwanie w benchmarku CrossMark co najmniej 1200 punktów.
Są to wymagania sprzętowe podobne do tych, które spełniają laptopy z programu “laptop dla ucznia”. Różnica jest jednak taka, że nauczyciel ma dość dużą dowolność – bon funkcjonuje bowiem jako dofinansowanie do zakupu, a wartość komputera nie musi mieścić się w podanej kwocie. Oznacza to, że dla nauczycieli ten rodzaj wsparcia oznacza swoisty “rabat 2500 zł” na zakup laptopa. To cenne wsparcie, zwłaszcza, że komputery te będą stanowiły własność nauczycieli, a nie szkoły. W praktyce może to być więc także komputer do użytku domowego.
Z dodatkową pomocą przychodzi natomiast Microsoft i jego partnerzy – firmy produkujące laptopy z systemem Windows. Uruchomili oni program o nazwie Shape the Future, którego celem jest ułatwienie uczniom i nauczycielom dostępu do atrakcyjnych cenowo komputerów. Co więcej, są to laptopy wyposażone w system Windows 11 Pro dla Edukacji, który przynosi cały szereg zalet, będąc skrojonym właśnie do potrzeb odbiorcy w segmencie edukacyjnym.
Oprogramowanie
Wybór sprzętu to jedno, wybór stosownego oprogramowania to drugie. Podstawowa sprawa to oczywiście system operacyjny. Warto jednak pomyśleć o nim jako o części ekosystemu, w którym będzie pracować. Wysoki poziom wzajemnej kompatybilności zapobiegnie sytuacjom, w których np. podłączone peryferia nie zadziałają, czy też brak tego samego oprogramowania, którego używają uczniowie, utrudni niepotrzebnie pracę nauczyciela. Jak podaje StatCounter, systemy Windows odpowiadały w marcu 2023 roku w Polsce za 86,69% całości stosowanych na komputerach osobistych (OS X 4,3%, różne odmiany Linuxa 1,35%, a ChromeOS ledwie 0,13%). Mówiąc o kompatybilności nie można pominąć tego aspektu – szanse na zetknięcie się właśnie z ekosystemem Microsoftu są, nie tylko w środowisku edukacyjnym, ogromne, bo niemal 90-procentowe.
Także dla zachowania jednolitości, ale także dla obniżenia kosztów dla wiecznie borykającego się z niedoborami środków systemem edukacji, Microsoft zaprojektował specjalną wersję swojego systemu operacyjnego: Windows 11 Pro dla Edukacji. Jest on dystrybuowany w ramach wspomnianego już programu Shape the Future.
Czym różni się Windows 11 Pro dla Edukacji od pozostałych wersji systemu Windows 11? To, w znacznej mierze Windows 11 Pro, chociaż po niewielkich modyfikacjach. Przede wszystkim został pozbawiony niepotrzebnych w edukacji dodatków, które mogą rozpraszać – np. nieistotnymi powiadomieniami. Jednocześnie system ten zachował wiele cech znanych z Windows 11 Pro, przeznaczonego do użytkowników biznesowych – ze zdalnym zarządzaniem na czele. Pozwala to administratorom systemu ustawiać zasady grupowe, mieć większą kontrolę nad sposobem i czasem dostarczania aktualizacji systemu operacyjnego lub aktualizacji aplikacji. Umożliwia to sprawne umieszczenie nowych urządzeń we flocie komputerów szkoły – zwłaszcza w kontekście obsługi i administracji ma to niebagatelne znaczenie. Aktualizacje i dbanie o bezpieczeństwo cyfrowe mogą w tym przypadku pozostawać bardziej pod kontrolą wykwalifikowanego pracownika (działu IT). W systemie Windows 11 Pro dla Edukacji zaszyto także funkcjonalności wspomagające bezpieczeństwo. Wśród nich znajdują się m.in. znany z innych wersji systemu zestaw narzędzie bezpieczeństwa Windows Defender ale też zmniejszający ryzyko stwarzane przez ataki ransomware Device Guard. Inne rozwiązanie, Intune for Education daje możliwość nauczycielowi zarządzanie flotą urządzeń podczas lekcji np. poprzez konfigurowanie i przypisywanie aplikacji, których uczniowie używają podczas lekcji.
Ponadto, w Windows 11 Pro dla Edukacji znalazł się m.in. (nieobecny w wersji Home) Windows Sandbox. To specjalne lekkie środowisko graficzne umożliwiające bezpieczne uruchamianie aplikacji w izolacji od reszty systemu. Oprogramowanie zainstalowane w środowisku Windows Sandbox pozostaje w tzw. “trybie piaskownicy”. Po zamknięciu tego trybu całe oprogramowanie i pliki instalowane i powstające podczas pracy w tym trybie, zostaną usunięte. To rozwiązanie, które może przyczynić się dodatkowo do bezpieczeństwa danych – zwłaszcza gdy w ramach lekcji trzeba będzie pracować na plikach pochodzących z zewnątrz bezpiecznego ekosystemu.
Bezpieczeństwo w środowisku edukacyjnym jest, naturalnie, ważnym czynnikiem. Dlatego nie powinno być zaskoczeniem, że wiele funkcjonalności z tego zakresu w Windows 11 Pro dla Edukacji jest identycznych, co w biznesowym Windows 11 Pro.
Windows 11 Pro dla Edukacji zawiera także narzędzie ułatwiające codzienną pracę i, co staje się coraz ważniejsze w procesie edukacji – współpracę. Są to m.in. popularny Microsoft Teams, programy do obsługi i edycji multimediów, wygodny kalendarz i przejrzysty klient poczty.
Tak jak wybór laptopów z Windows 11 Pro dla Edukacji pozostawał oczywistym w przypadku komputerów przeznaczonych dla uczniów, tak wydaje się, że w przypadku maszyn skierowanych do nauczycieli, będzie to także najbardziej naturalny, najlepszy wybór.
