Jeśli istnieje obszar działalności biznesowej, który najszybciej pozyskuje i wdraża nowe rozwiązania w zakresie bezpieczeństwa, zarządzania danymi i ich przekazywania, jest to sektor finansowy. Dziś to już nie tylko banki, chociaż to one inwestują olbrzymie środki w rozwój i bezpieczeństwo.
Rynek usług finansowych zmienia się wraz z technologią. Intensywny rozwój branży fintech sprawia, że technologia staje się kluczowa, a procesy technologiczne zachodzą sprawnie. Widać to m.in. w zainteresowanie banków obszarem chmury hybrydowej, która ma być priorytetem w najbliższych latach.
Jest to część szerszego procesu. Jak podaje Eurostat, w 2021 roku 41% firm w Unii europejskiej wykorzystywało aktywnie aplikacje chmurowe. W Polsce ten wskaźnik był niższy, wyniósł bowiem 29%, ale utrzymywał widoczne tempo wzrostu (w 2020 roku było to ledwie 24%). Polski rynek znajdował się więc wyraźnie poniżej linii średniej. Unijny rynek pozostaje jednak zróżnicowany, bowiem jego liderzy, Finlandia i Szwecja, osiągnęły udział wykorzystania chmury w przedsiębiorstwach na poziomie 75%. Mówiąc wprost: u nas z chmury korzysta mniejszość firm, a u naszych zamorskich sąsiadów trudno o firmy, które z chmury nie korzystają.
– Gdyby jednak wejść w detal, okazuje się, że niektóre sektory, w szczególności bankowość, mają poziom nasycenia wykorzystaniem technologii chmurowej w swoich codziennych działaniach na dużo wyższym poziomie – mówi Marcin Gajdziński, dyrektor generalny IBM Polska i Kraje Bałtyckie.
– Kwestia migracji systemów centralnych do usług chmurowych odbędzie się w perspektywie kilku najbliższych lat. Widzimy tu długo oczekiwaną eksplozję, również na rynku polskim, projektów najpierw małych, za chwilę coraz większych w obszarze chmurowym. To, co ważne, to fakt, że polski sektor bankowy coraz odważniej wkracza w ten obszar i to jest prawidłowy trend, mocno już widoczny wśród liczących się podmiotów z sektora finansowego na świecie. Jeśli chcemy utrzymać wiodącą pozycję krajowego sektora bankowego, stale rozwijającego się pod kątem innowacji, to trzeba dotrzymywać tempa najbardziej zaawansowanym technologicznie instytucjom finansowym, równocześnie z zachowaniem najwyższych standardów w dziedzinie bezpieczeństwa migracji i zarządzania danymi w chmurze – podkreśla Bartłomiej Nocoń, dyrektor w Związku Banków Polskich w Warszawie, członek zarządu Europejskiej Rady ds. Płatności (EPC) w Brukseli.
To właśnie sektor finansowy, banki, są w awangardzie zmian organizacyjnych i technologicznych. Jak wskazuje Deloitte w badaniu „Digital Banking Maturity 2022”, które obejmuje 41 krajów i 304 instytucje bankowe, stopień ucyfrowienia krajowego sektora przekracza średnią światową. W elitarnym grnie 30 liderów digitalizacji sektora bankowego aż sześć to banki z Polski.
– Obszarami, na których skupiają się w tym momencie banki, są przede wszystkim chmura, dodatkowo Big Data i sztuczna inteligencja. Nie mówię tutaj o sztucznej inteligencji i machine learning używanych tylko do analizy danych, ale także do innych celów, jak czatboty i dużo bardziej zaawansowane procesy – mówi Ewa Baranowska, dyrektor rozwoju oprogramowania dla klientów korporacyjnych w HSBC.
– Najważniejsze, także w kontekście chmury, jest myślenie o kliencie końcowym, aby oferować mu produkty nowe lub w nieco inny sposób. Wykorzystując komponenty open bankingu, już teraz jesteśmy w stanie konsumenta, który nie jest naszym klientem, zaopatrzyć w kredyt ratalny, bez konieczności pojawiania się w placówce banku. Nadal jednak upraszczamy ten proces i wprowadzamy technologie chmurowe, by ułatwić klientowi złożenie podpisu pod umową. Połączenie open bankingu i technologii chmurowych będzie na pewno wpływało na pojawianie się kolejnych usprawnień w kooperacji klienta z bankiem – zaznacza Małgorzata Dąbrowska, open banking tribe leader, BNP Paribas Bank Polska.
Interesujące dane płyną także z raportu McKinsey & Company „Chmura 2030. Jak wykorzystać potencjał technologii chmurowych i przyspieszyć wzrost w Polsce”. Znajdziemy tam dane mówiąc, że wdrożenie chmury w polskich firmach i instytucjach publicznych może oznaczać dla gospodarki dodatkowe 121 mld zł w 2030 roku. To około 4% polskiego PKB.
IDC natomiast podaje, że mimo trudnych warunków makroekonomicznych, europejskie firmy utrzymają inwestycje w oprogramowanie i sprzęt na stabilnym poziomie. W 2022 roku wydatki na rozwiązania związane z chmurą stanowią prawie jedną trzecią łącznych wydatków na technologię, a ich udział będzie rósł w ciągu najbliższych pięciu lat. Technologie chmurowe stały się kluczowe dla zwiększania odporności przedsiębiorstw na różnego typu zawirowania.
– Strategia IBM w zakresie technologii chmurowych opiera się na koncepcji chmury hybrydowej, której architektura zakłada połączenie chmury publicznej lub prywatnej z własnymi zasobami infrastrukturalnymi. Uważamy, że daje to olbrzymią elastyczność w dysponowaniu zasobami, czyli z jednej strony korzystam z infrastruktury własnej, to znaczy wykorzystuję zrealizowane już inwestycje, z drugiej strony w pewnych zastosowaniach, w pewnych obszarach korzystam z chmury publicznej lub chmury prywatnej – wyjaśnia Marcin Gajdziński. – Chmura hybrydowa jest jednym z trzech fundamentów strategii technologicznej IBM w Polsce i na świecie. Drugim elementem jest sztuczna inteligencja i wreszcie ostatnim, ale nie najmniej istotnym cyberbezpieczeństwo.
Rozwiązania hybrydowe stanowią wyśmienity schemat dla banków – jednocześnie pozwalają na zachowanie stabilności działania i wysokiego bezpieczeństwa, przy szybszym wdrażaniu nowych sposobów wykorzystania. Nawet w sytuacjach awarii chmury publicznej, możliwe jest utrzymanie działania zasobami chmury prywatnej. Klient nawet nie zauważy zmiany, a firma ma czas na dokonanie napraw.
– Kolejnym atutem jest dostępność podstawy systemów biznesowych lub aplikacji dla klienta końcowego wprost z chmury prywatnej. Chmura publiczna jest natomiast bardzo przydatna w sytuacji większego obciążenia infrastruktury. Można ją wtedy z powodzeniem wykorzystywać do zwiększania skali dostępnej mocy obliczeniowej. Potrzeby sektora bankowego w tym zakresie są coraz większe. Nasi klienci oczekują dostępności najnowszych rozwiązań, a my im je dostarczamy, co jednak wymaga dostępu do odpowiedniej infrastruktury chmurowej – wyjaśnia Jacek Cholc, dyrektor Pionu Eksploatacji i Infrastruktury PKO Banku Polskiego.
– Dynamika zmian, nowe typy usług, nowe oferty wprowadzane przez banki wymagają nowoczesnego podejścia również do zarządzania infrastrukturą. Stąd chmura jest niejako naturalnym komponentem cyfrowej transformacji banków. Po okresie pandemicznym wzrost zainteresowania korzystaniem z tzw. mobile bankingu w zależności od metryk szacuje się od 20 do nawet 50 proc. Innymi słowy do 50 proc. więcej klientów nowoczesnych banków oczekuje komunikacji, załatwienia większości spraw w relacji z bankiem poprzez kanał mobilny. Nowocześni klienci oczekują, że portfel usług świadczonych z wykorzystaniem kanału mobilnego będzie coraz szerszy i obejmie, poza operacjami na rachunkach, również inne czynności, w tym dostęp z poziomu aplikacji bankowej do usług zewnętrznych takich jak: prąd, gaz, usługi telekomunikacyjne lub na przykład wysłanie przesyłki – dodaje Marcin Gajdziński.
Nie bez znaczenia jest tu błyskawiczny rozwój branży fintech. Stosunkowo nowe firmy, specjalizujące się w dostarczaniu produktów i usług dla sektora finansowego to dziś jedne z odnoszących największe sukcesy rynkowe firm technologicznych. Jak podaje Allied Market Research, globalny rynek fintechów w 2020 roku był wart 110 mld dol, jednak w ciągu jednej dekady ma sięgnąć poziomu 700 mld dolarów.
– Start-upy przynoszą nam bardzo unikatowe produkty bądź serwisy, mogą też do nas przychodzić z unikalnymi rozwiązaniami dla produktów już istniejących. Trzecią kategorią korzyści, które my jako banki możemy wynieść od start-upów, to jest wpływ na efektywność tradycyjnych procesów finansowych. Jeżeli mówimy tutaj o bardziej zaawansowanych fintechach, musimy wspomnieć też o klientach, którzy podążają za takimi firmami. A piątą korzyścią na pewno będzie sposób pracy. My jako tradycyjny bank, patrząc na sposób pracy fintechów, zaczynamy pracować w ten sam sposób – przyznaje Ewa Baranowska. – Jeżeli chodzi o budowanie ekosystemów innowacji, zazwyczaj przyjmuje się, że to jest relacja bank – fintech, ale nie możemy zapominać, że w skład bardzo często wchodzą firmy technologiczne już o ugruntowanej pozycji rynkowej i różnego rodzaju instytuty badawcze.
– Staramy się aktywnie uczestniczyć we współpracy między bankiem a fintechem czy bankiem a uczelnią. Jako partner technologiczny, wykorzystując nasze własne zasoby serwisowe, staramy się włączać w przygotowywanie nowych usług oferowanych przez banki dla ich klientów. Nasza organizacja IBM Client Engineering Team, czyli zespół, który dedykujemy do współpracy m.in. z bankami, to swego rodzaju IBM-owski fintech. Zespół z bankiem definiuje zakres nowych usług, a następnie wykorzystując technologię i rozwiązania IBM, przygotowuje prototyp rozwiązania do wdrożenia przez bank – wyjaśnia Marcin Gajdziński, dyrektor generalny IBM Polska i Kraje Bałtyckie. – To jest absolutne novum. Zespół został w Polsce uruchomiony z początkiem tego roku i cieszy się dużym zainteresowaniem.
Podobnie intensywny wzrost co w fintech, obserwujemy w obszarze rozwiązań cloud la sektora finansowego. Jak podaje Grand View Research, rynek ten, wyceniany w 2021 roku na około 20 mld dolarów, w 2030 roku ma osiągnąć przychody sięgające 105 mld dol.
Martin Mellor, szef firmy Ericsson w Polsce uhonorowany tytułem „Lidera Polskiej Teleinformatyki”
