Kiedy kupujesz nowe urządzenie, oczekujesz, że będzie ono w nieskazitelnym stanie i że będzie działać idealnie. Niestety, nie zawsze tak jest. Urządzenia mogą być dostarczane z fabrycznie zainstalowanym oprogramowaniem typu „bloatware”, które zmniejsza wydajność i narusza prywatność.
„Bloatware to niechciane oprogramowanie, które obciąża i spowalnia urządzenie”, wyjaśnia Daniel Markuson, ekspert ds. prywatności w NordVPN. „Są to programy, które są preinstalowane na nowych urządzeniach, dołączane do innych pobieranych programów lub wstrzykiwane do systemu poprzez złośliwe witryny”.
Według eksperta NordVPN ds. prywatności cyfrowej, istnieją dwa główne sposoby, w które programy typu bloatware (lub potencjalnie niechciane programy — PUP) mogą do Ciebie dotrzeć. Zazwyczaj jest ono preinstalowane przez sprzedawców, producentów lub operatorów. Może być kilka powodów takiego stanu rzeczy:
- Twórcy oprogramowania płacą dostawcom za instalację swoich produktów na Twoim urządzeniu.
- Producenci zapewniają użytkownikowi aplikacje serwisowe (np. Lenovo Solutions Centre), które również gromadzą jego dane.
- Aktualizacje oprogramowania lub systemu operacyjnego mogą przesyłać centra markowych rozwiązań, oprogramowanie testowe lub po prostu przypadkowe dodatki.
„Chcę podkreślić, że nie wszystkie programy bloatware są złe”, mówi Daniel Markuson, ekspert ds. prywatności cyfrowej w NordVPN. „Niektóre preinstalowane pakiety multimedialne lub centra sterowania mogą być użyteczne, przy tym część z nich można bardzo łatwo usunąć”.
Kolejny rodzaj oprogramowania typu bloatware pochodzi z sieci. Może on pochodzić ze złośliwych stron internetowych lub być pobierany razem z pożądanymi programami ze stron internetowych osób trzecich. Może również ukrywać się w pakietach oprogramowania. Takie oprogramowanie bloatware jest bardziej niebezpieczne, ponieważ często zawiera oprogramowanie reklamowe (adware) lub złośliwe oprogramowanie (malware).
Dlaczego bloatware to zagrożenie
„Po pierwsze, oprogramowanie typu bloatware może znacznie spowolnić pracę komputera. Jeśli wiele tych programów wczytuje się podczas rozruchu urządzenia lub wykonuje operacje w tle, mogą one zjeść Twoją pamięć RAM”, wyjaśnia Daniel Markuson, ekspert ds. prywatności cyfrowej NordVPN. „Złośliwe oprogramowanie lub oprogramowanie reklamowe stanowią jeszcze poważniejsze problemy.”
Oprócz wyświetlania wyskakujących reklam podczas korzystania z komputera (nawet jeśli nie jesteś online), może Cię ono również szpiegować. Inne programy mogą nie być złośliwe, ale nadal przypadkowo narażają Cię na niebezpieczeństwo. Jednym z bardziej znaczących przykładów jest program Superfish firmy Lenovo, który zwiększył podatność użytkowników na ataki hakerów i szpiegostwo.
Jak usunąć oprogramowanie typu bloatware?
Bloatware jest często wynikiem tego, że producenci komputerów lub sprzedawcy chcą obniżyć koszty i uzyskać dodatkowe przychody od programistów. Jednakże natywne programy mogą zostać usunięte albo za pomocą zwykłej procedury odinstalowywania, albo przy użyciu narzędzi do usuwania oprogramowania typu bloatware. Można również kupić komputer bez oprogramowania typu bloatware, choć trzeba być przygotowanym na zapłatę wyższej kwoty.
Komputery z systemem Windows są najczęściej narażone na skutki działania oprogramowania typu bloatware. Skala problemu jest jednak różna w zależności od producenta. Na przykład, urządzenia Acer i Asus zawierają mniej takiego oprogramowania niż produkowane przez firmy Toshiba czy Sony. Wpływ oprogramowania typu bloatware jest mniejszy na komputery Mac niż na komputery PC z systemem Windows. Niemniej jednak usunięcie niektórych z niechcianych, preinstalowanych aplikacji może nadal być warte zachodu.
Kilka przydatnych informacji można również uzyskać na stronie ShouldIRemoveIt. Wykorzystuje ona dane zgromadzone w oparciu o działania użytkowników w celu zaprezentowania obszernej listy często usuwanych programów. Należy pamiętać, że niektóre programy są integralną częścią systemu i mogą powodować problemy w przypadku ich usunięcia.
Jak unikać oprogramowania typu bloatware?
Zapobieganie i unikanie mają kluczowe znaczenie — zwłaszcza jeśli chodzi o oprogramowanie typu bloatware, które nie jest preinstalowane. Lepsze to niż ciężka praca nad usunięciem go:
- Wybieraj urządzenia z mniejszą ilością oprogramowania bloatware. Inne źródła pobierania mogą obejmować złośliwe oprogramowanie lub oprogramowanie reklamowe. Należy również unikać pobierania oprogramowania w pakietach, ponieważ mogą one zawierać oprogramowanie typu bloatware.
- Pobieraj oprogramowanie z oryginalnego źródła. Przy zakupie urządzenia poszukaj trochę informacji na temat jego producenta i sprzedawcy.
- Walcz z oprogramowaniem bloatware, gdy tylko je zauważysz. Gromadzi się ono tak długo, aż system operacyjny przestaje nadawać się do pracy lub do dalszego zbierania Twoich danych. Jeśli zauważysz niechciane programy, usuń je natychmiast, aby zapewnić bezpieczeństwo i czystość urządzenia.
NordVPN jest najbardziej zaawansowanym na świecie dostawcą usług VPN, który jest bardziej zorientowany na bezpieczeństwo niż większość usług VPN. Dąży do stania się najłatwiejszą w użyciu usługą VPN na świecie, charakteryzującą się mocną koncentracją na doświadczeniach użytkowników. NordVPN posiada funkcję podwójnego szyfrowania VPN, blokowania złośliwego oprogramowania i usługę Onion Over VPN. Jego aplikacje zapewniają unikalny algorytm, pozwalający automatycznie łączyć się z najszybszym serwerem. Produkt jest bardzo przyjazny dla użytkownika, dostępny jest za jedną z najlepszych cen na rynku, posiada ponad 5000 serwerów na całym świecie i jest przyjazny dla przyjazne dla P2P.
