Strona w budowie, zapraszamy wkrótce...

Zapraszamy już za:

[wpdevart_countdown text_for_day="Dni" text_for_hour="Godzin" text_for_minut="Minut" text_for_second="Sekund" countdown_end_type="date" font_color="#000000" hide_on_mobile="show" redirect_url="" end_date="21-09-2020 12:00" start_time="1600339301" end_time="0,1,1" action_end_time="hide" content_position="center" top_ditance="10" bottom_distance="10" ][/wpdevart_countdown]

Strona w budowie, zapraszamy wkrótce...

Rozporządzenie CPC ma zwiększyć kompetencje Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów UOKiK w świecie cyfrowym, poprzez przyznanie dodatkowych uprawnień i narzędzi prawnych zwiększających ich skuteczność.

Trwają prace legislacyjne nad projektem ustawy zmieniającej ustawę o ochronie konkurencji i konsumentów (UC15) (dalej „Projekt”), którego celem jest wdrożenie do polskiego porządku prawnego postanowień rozporządzenia 2017/2394 Parlamentu Europejskiego i Rady z 12 grudnia 2017 r. w sprawie współpracy między organami krajowymi odpowiedzialnymi za egzekwowanie przepisów prawa w zakresie ochrony konsumentów i uchylającego rozporządzenie nr 2006/2004/WE (dalej „Rozporządzenie CPC”).

 

Założeniem zarówno Projektu, jak i Rozporządzenia CPC jest zwiększenie poziomu ochrony konsumentów w szczególności w sieci, poprzez przyznanie Prezesowi Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów dodatkowych uprawnień i narzędzi prawnych zwiększających skuteczność reagowania na naruszenia zbiorowych interesów konsumentów w środowisku cyfrowym.

 

Nowe kompetencje Prezesa UOKiK

Jedną z ważniejszych zmian proponowanych w Projekcie jest wyposażenie Prezesa UOKiK w kompetencje do zwalczania naruszeń interesów konsumentów w przestrzeni cyfrowej m.in. poprzez blokowanie treści internetowych. W tym celu utworzony ma zostać tzw. „rejestr domen usuniętych” (projektowany art. 32b ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów (dalej „OKiKU”)). Do rejestru wpisywane mają być domeny na podstawie prawomocnych (lub opatrzonych rygorem natychmiastowej wykonalności) decyzji Prezesa UOKiK o ich usunięciu. Przepisy Projektu nie wyjaśniają, co oznacza „usunięcie domeny”. Niemniej jednak, zestawiając treść projektowanego art. 32b z projektowanym art. 32c OKiKU można stwierdzić, że chodzi o jej wpisanie do wspomnianego rejestru, co będzie oznaczało uniemożliwienie przez przedsiębiorców telekomunikacyjnych świadczących usługi dostępu do Internetu dostępu do stron internetowych identyfikowanych tymi domenami, poprzez ich usunięcie z systemów teleinformatycznych Internet providerów, służących do zmiany nazw domen na adresy IP.

 

Zgodnie bowiem z projektowanym art. 32c OKiKU Internet providerzy będą mieli obowiązek nieodpłatnego zablokowania dostępu do strony internetowej identyfikowanej domeną wpisaną do przedmiotowego rejestru w terminie 48 godzin od wpisu danej domeny do rejestru, a także wyświetlania – w odpowiedzi na zapytanie o domenę wpisaną do rejestru – komunikatu obejmującego w szczególności informacje o lokalizacji rejestru domen usuniętych oraz wpisaniu szukanej domeny do tego rejestru.Rozwiązanie dotyczące rejestru domen usuniętych jest wzorowane na funkcjonującym już w polskim prawie „rejestrze domen służących do oferowania gier hazardowych niezgodnie z ustawą” (art. 15f ustawy o grach hazardowych).

 

Niemniej jednak w przepisach Projektu nie przewidziano postanowienia zobowiązującego przedsiębiorców telekomunikacyjnych świadczących usługi dostępu do Internetu do przywrócenia dostępu do strony internetowej identyfikowanej domeną wykreśloną z rejestru – zobowiązanie takie znajduje się natomiast w ustawie o grach hazardowych. Wydaje się, że stanowi to niedopatrzenie projektodawcy, które należałoby naprawić.– mówi Paweł Woronowicz, Managing Associate, Adwokat, Deloitte Legal.

 

Usunięcie domeny internetowej stanowi najdalej idący z przewidzianych w Projekcie środków prawnych mający na celu zaprzestanie naruszania zbiorowych interesów konsumentów.

 

Prezes UOKiK ma zostać wyposażony także w mniej inwazyjne środki prawne, takie jak nakazanie przedsiębiorcy:

  1. „zamieszczenia ostrzeżenia dla konsumentów wchodzących na interfejs internetowy”; lub
  2. „usunięcie treści, ograniczenie dostępu lub wyłączenie interfejsu internetowego”.

 

W Projekcie nie zdefiniowano pojęcia „interfejsu internetowego”. Nie występuje ono także w aktualnej wersji OKiKU. Należy uznać to za istotne niedopatrzenie, gdyż znaczenie tego terminu jest kluczowe dla wyznaczenia zakresu wprowadzanej normy prawnej. Projektodawcy przejęli zapewne bezpośrednią redakcję przepisów Rozporządzenia CPC, w którym jednak pojęcie „interfejsu internetowego” zostało zdefiniowane jako „oprogramowanie, w tym strona internetowa lub jej część oraz aplikacje, które są obsługiwane przez przedsiębiorcę lub w jego imieniu, i które są narzędziem umożliwiającym konsumentom dostęp do towarów lub usług przedsiębiorcy” (art. 3 pkt 15 tegoż).

Należy postulować uzupełnienie Projektu o definicję tego pojęcia zaczerpniętą z Rozporządzenia CPC w celu zapewnienia jasności przepisów przyznających Prezesowi UOKiK istotne uprawnienia ograniczające wolność działalności gospodarczej. Tymczasem wydaje się, że zaproponowane przepisy Projektu należy interpretować w świetle przytoczonej wyżej definicji „interfejsu internetowego” zawartej w Rozporządzeniu CPC.– mówi Wojciech Janik, Radca prawny, Managing Associate, Deloitte Legal

Rozporządzenie CPC – niektóre nieprawidłowości w transpozycji przepisów

Zgodnie z nowymi przepisami zawartymi w Projekcie Prezes UOKiK ma mieć prawo do żądania od przedsiębiorcy zamieszczenia ostrzeżenia na interfejsie internetowym, usunięcia z niego określonych treści, ograniczenia dostępu, wyłączenia go albo usunięcia domeny internetowej zarówno przed formalnym wszczęciem postępowania przeciwko określonemu przedsiębiorcy (w ramach tzw. wystąpienia miękkiego na podstawie art. 49a ust. 4 OKiKU w nowym, projektowanym brzmieniu), jak i w decyzji administracyjnej wydanej w trakcie postępowania (na podstawie art. 101a w związku z nowym, projektowanym art. 101b OKiKU) lub po jego zamknięciu (na podstawie art. 26 OKiKU).W odróżnieniu od brzmienia przepisów Rozporządzenia CPC (art. 9 ust. 4 lit. g) ppkt (ii) tegoż), w Projekcie brak wyraźnego uprawnienia organu do „nakazania dostawcy usług hostingowych usunięcia lub wyłączenia interfejsu internetowego lub ograniczenia dostępu do niego”.

 

W uzasadnieniu do Projektu wskazano, że na podstawie projektowanego przepisu art. 49a ust. 4 OKiKU, z wystąpieniem miękkim Prezes UOKiK będzie mógł zwrócić się do każdego przedsiębiorcy, a nie tylko do tego, którego podejrzewa o naruszanie zbiorowych interesów konsumentów (a zatem m.in. właśnie do hostingodawców czy przedsiębiorców świadczących usługi dostępu do Internetu). Takie rozwiązanie budzi jednak wątpliwości. W przypadku skierowania wystąpienia miękkiego bezpośrednio do hostingodawcy istnieje ryzyko – jeżeli hostingodawca się do niego zastosuje – że przedsiębiorca, którego wezwanie dotyczy, nie będzie świadomy tego, że jego strona została wyłączona w wyniku interwencji Prezesa UOKiK. Takie działanie może pozbawiać go prawa do obrony, przynajmniej na tym etapie.

 

Dodatkowo, w tym miejscu pojawia się również problem, na który uwagę zwrócił Rzecznik Małych i Średnich Przedsiębiorców w swoim stanowisku do Projektu z 8 października 2020 r. – otóż w aktualnym stanie prawnym nie jest pewne, czy hostingodawca, który dostosuje się do wystąpienia miękkiego Prezesa UOKiK i np. wyłączy dany interfejs internetowy swojego usługobiorcy (czyli innego przedsiębiorcy), będzie mógł się powołać na wyłączenie odpowiedzialności na podstawie art. 14 ust. 2 ustawy o świadczeniu usług drogą elektroniczną. Sytuacja ta wymaga doprecyzowania, aby hostingodawcy nie bali się wykonywać wystąpień miękkich Prezesa UOKiK.

 

Projektowane przepisy w świetle najnowszego orzecznictwa ETPC w zakresie blokowania stron internetowych

W czerwcu 2020 r. Europejski Trybunał Praw Człowieka (dalej „ETPC”) wydał serię czterech wyroków1, w których ostatecznie wskazał 5 kryteriów, jakie powinno spełniać prawodawstwo państw sygnatariuszy Europejskiej Konwencji o ochronie praw człowieka (dalej „Konwencja”) dotyczące blokowania stron internetowych, aby nie naruszyło przepisów Konwencji, w tym w szczególności jej art. 10. Tych pięć kryteriów to:

  1. możliwość zablokowania strony internetowej, co do zasady, dopiero po rozstrzygnięciu sprawy przez niezależny i niezawisły sąd;
  2. ochrona przed ubocznymi skutkami blokowania bezprawnych treści w sieci;
  3. istnienie zabezpieczeń proceduralnych dla podmiotu, którego strona internetowa ma zostać zablokowana;
  4. wymóg transparentności postępowania skutkującego zablokowaniem strony internetowej;
  5. wymóg ważenia wszystkich interesów występujących w danej sprawie.

 

Ad 1 – jak wskazał ETPC, co prawda Konwencja nie wyklucza istnienia w prawie wewnętrznym jej państw sygnatariuszy przepisów umożliwiających ograniczenie wolności wypowiedzi na podstawie instrumentów administracyjnych przed rozpatrzeniem sprawy przez sąd, to jednak takie sytuacje powinny stanowić wyjątek i być poddawane bardzo szczegółowemu badaniu ich zasadności. W przypadku rozwiązań proponowanych w Projekcie, zarówno decyzja o usunięciu domeny internetowej (albo ograniczenia do niej dostępu czy usunięcia określonych treści z interfejsu internetowego) wydana na podstawie art. 101a w zw. z projektowanym art. 101b OKiKU (tj. decyzja tymczasowa), jak i na podstawie art. 26 (tj. decyzja ostateczna) podlegają kontroli Sądu Ochrony Konkurencji i Konsumentów. Od miękkiego wystąpienia Prezesa UOKiK co prawna nie ma środka odwoławczego, lecz należy pamiętać, że wystąpienie to nie jest wiążące dla jego adresata. Należy dodatkowo mieć nadzieję, że decyzje Prezesa UOKiK o usunięciu domeny internetowej będą ostatecznością, tak jak wynika to z treści art. 9 ust. 4 lit. g) Rozporządzenia CPC, zgodnie z którym środki prawe w nim przewidziane powinny być stosowane „w przypadku braku innych skutecznych środków, które mogą doprowadzić do zaprzestania lub zakazania naruszenia objętego niniejszym rozporządzeniem oraz w celu zapobieżenia ryzyku wyrządzenia poważnych szkód zbiorowym interesom konsumentów”.

 

Ad 2 – ETPC podkreślił, że środki prawne muszą być wymierzone precyzyjnie w bezprawną treść zamieszczoną w Internecie. Nie jest dopuszczalne zbyt szerokie blokowanie, jak np. zablokowanie całej strony internetowej, podczas gdy nielegalne treści zamieszczone są wyłącznie na jednej z jej podstron, albo blokowanie całego adresu IP, podczas gdy jest on używany przez kilka stron internetowych (czego skutkiem będzie zablokowanie dostępu także do stron, które nie naruszają przepisów prawa). Przepisy Projektu nie wskazują, jak dokładny musi być adres domenowy, który ma być wpisany do rejestru – czy będzie to cała domena, czy też tylko jakaś podstrona w danej domenie (tzw. FQDN – Fully Qualified Domain Name), na której zlokalizowane będą treści uznane przez Prezesa UOKiK za naruszające zbiorowe interesy konsumentów. W tym kontekście istotne jest, żeby UOKiK brał pod uwagę przedmiotową wytyczną ETPC, aby zablokowanie całej domeny internetowej nie spowodowało naruszenia art. 10 Konwencji.

 

Ad 3 – zabezpieczenia proceduralne powinny obejmować zgodnie z wytycznymi ETPC następujące elementy: (i) uprzednią notyfikację podmiotu, którego strona internetowa ma zostać zablokowana (lub dostęp do niej ograniczony), aby umożliwić mu czynny udział w postępowaniu; (ii) konieczność przeprowadzenia przez organy władzy publicznej oceny skutków zastosowanych środków blokujących przed ich zastosowaniem albo precyzyjne uzasadnienie potrzeby ich natychmiastowego zastosowania; (iii) umożliwienie właścicielowi danej strony internetowej usunięcia konkretnych nielegalnych treści; (iv) zapewnienie przedsiębiorcy środka odwoławczego od decyzji organu do niezależnego sądu lub innego bezstronnego organu.

 

Ad 4 – według ETPC, aby zapewnić transparentność postępowania odnoszącego się do blokowania stron internetowych (lub usuwania konkretnych treści) informacja o wszczęciu takiego postępowania musi zostać zakomunikowana właścicielowi danej strony internetowej wraz ze wskazaniem podstawy prawnej przed jego zakończeniem. Dodatkowo internauci, którzy będą próbowali połączyć się z zablokowaną witryną powinni mieć możliwość uzyskania informacji o takiej blokadzie, jej podstawie prawnej, dacie i numerze (sygnaturze) decyzji o zablokowaniu, organie, który tę decyzję wydał, sentencji i uzasadnieniu tej decyzji oraz o środkach odwoławczych.

Przepisy Projektu nie przewidują przedstawiania internautom wszystkich wskazanych wyżej informacji. Z przepisu projektowanego art. 32a ust. 4 OKiKU wynika, że wpisowi do rejestru podlegać ma wyłącznie: 1) nazwa usuniętej domeny; oraz 2) data i godzina dokonania wpisu, jego zmiany lub wykreślenia. W tym zakresie zatem polskie przepisy nie będą zgodne z wytycznymi ETPC co może powodować naruszenie art. 10 Konwencji.– dodaje Paweł Woronowicz

Ad 5 – decyzja o zablokowaniu witryny internetowej zawsze powinna być poddana testowi proporcjonalności. A zatem, jeżeli ten sam skutek możliwy jest do osiągnięcia z wykorzystaniem innego, mniej inwazyjnego środka prawnego, to powinien on zostać zastosowany w miejsce blokowania strony internetowej.

 

Podsumowanie

Biorąc pod uwagę, że obrót gospodarczy w coraz większym stopniu przenosi się do sieci, zwiększenie kompetencji Prezesa UOKiK w zwalczaniu naruszeń zbiorowych interesów konsumentów w świecie cyfrowym jest krokiem w dobrym kierunku. Niemniej wydaje się, że Projekt wymaga jeszcze dopracowania, aby do Polskiego prawa wprowadzone zostały wszystkie instytucje przewidziane w Rozporządzeniu CPC. Jako że prace legislacyjne jeszcze trwają, istnieje szansa, że proponowane przepisy zostaną zmienione w duchu założeń i celów prawa unijnego. Ponadto jest jeszcze czas na spojrzenie na przepisy Projektu z perspektywy najnowszego orzecznictwa ETPC i dostosowanie ich do wytycznych przedstawionych przez ten Trybunał, aby zminimalizować ryzyko pozwania państwa Polskiego o naruszenie art. 10 Konwencji.Będziemy śledzić dla Państwa dalszy proces legislacyjny oraz informować o ewentualnych zmianach w kolejnych wpisach na naszym blogu Prawa Nowych Technologii.

 

https://itreseller.com.pl/itrnewhttps-itreseller-com-pl-it-reseller-tv-2/

Dodaj komentarz

Proszę wpisać swój komentarz!
Proszę podać swoje imię tutaj

POLECANE

3,272FaniLubię
10,608ObserwującyObserwuj
1,570SubskrybującySubskrybuj

NOWE WYDANIE

POLECANE

NAJNOWSZE