Nowelizacja ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa wchodzi w życie z dniem 1 lipca 2018 r. Jednym z istotnych punktów tej ustawy jest ostateczne wprowadzenie elektronicznych zwolnień lekarskich z dniem 1 lipca 2018 r. Przygotowani do zmian pracodawcy odczują znaczne ułatwienia w pracy działów kadrowo-płacowych.
Wprowadzenie zwolnień elektronicznych jest rewolucyjną zmianą, do której muszą przygotować się przedsiębiorcy. Pomimo tego, że zwolnienia elektroniczne funkcjonują już od 1 stycznia 2016 r., według danych Ministerstwa Rodziny Pracy i Polityki Społecznej zwolnienia w tej formie stanowią dziś tylko 3% wystawianych druków ZLA. Oznacza to, że rzeczywisty test tego systemu wciąż jest jeszcze przed nami, podobnie jak masowe przystosowanie do zmiany przez przedsiębiorców.
Jak się przygotować do pracy ze zwolnieniami elektronicznymi?
Przygotowanie pracodawcy do obierania i procedowania e-zwolnień lekarskich zasadniczo zamyka się w dwóch krokach:
- założenia konta na portalu PUE ZUS – elektroniczne zwolnienia lekarskie będą dostarczane do pracodawcy za pośrednictwem portalu PUE ZUS. Zwolnienie zostanie za pośrednictwem tej platformy dostarczone również do ZUS. Ważne: profil płatnika na platformie PUE ZUS może być założony tylko dla osoby fizycznej – oznacza to, że pracodawca musi wyznaczyć konkretnego pracownika, który będzie upoważniony do pobierania danych z PUE ZUS.
- przygotowania programu kadrowo-płacowego do pobierania i archiwizowania elektronicznych zwolnień lekarskich, ponieważ dowodem wypłaty świadczeń chorobowych będą dokumenty w formie elektronicznej, wyeksportowane wcześniej z platformy PUE ZUS.
„Specjaliści ds. kadr i płac przychylnie patrzą na tę zmianę. Według przeprowadzonych przez nas badań, jest to jedyna nowelizacja prawna w obszarze kadr i płac, która zyskała aprobatę ponad połowy kadrowych. Nie brakuje przy tym pewnych obaw. Nowelizacja wymusi na przedsiębiorcach poniesienie kosztów dostosowania użytkowanego oprogramowania. Mimo to przedsiębiorcy generalnie są na <<tak>>” – powiedział Piotr Ciski, dyrektor zarządzający polskim oddziałem Sage.
Korzyści dla pracodawców
Korzyścią dla pracodawców będzie automatyzacja procesu obsługi zwolnień lekarskich. Pozwoli ona zaoszczędzić czas i zredukować ilość błędów związanych z niedostarczeniem, dostarczeniem z opóźnieniem lub pominięciem przez pomyłkę zwolnień lekarskich. Zmiana pozwoli też na większą kontrolę krótkookresowych zwolnień lekarskich w sytuacji nadużywania zwolnień przez pracownika. Za pośrednictwem platformy PUE ZUS pracodawca będzie mógł wystąpić do ZUS z wnioskiem o kontrolę prawidłowości wystawienia zwolnienia. Dodatkowym plusem dla firm, które zatrudniają poniżej 20 pracowników i nie są płatnikami zasiłków, będzie możliwość przesyłania druków ZUS Z-3 również za pośrednictwem portalu PUE ZUS, co na pewno usprawni pracę działów kadr.
„Niewątpliwym atutem cyfryzacji obiegu zwolnień lekarskich jest możliwość przygotowania druków ZUS Z-3 w oparciu o dane zawarte w programie płacowym oraz eksport tego dokumentu do platformy informatycznej PUE ZUS. Każda nowelizacja, która zmierza do zredukowania czasu potrzebnego na obsługę dokumentacji papierowej w długim terminie jest cennym wsparciem dla wszystkich przedsiębiorców. Pozwala bowiem zaoszczędzić nie tylko czas i pieniądze, ale znacznie redukuje ryzyko popełnienia błędów i dalsze ich konsekwencje ” – dodaje Piotr Ciski.
Historia zwolnień lekarskich widoczna na portalu PUE ZUS będzie stanowić dodatkowe źródło informacji dla przedsiębiorcy, stanowiącym zabezpieczenie, że wszystkie wystawione na danego pracodawcę zwolnienia lekarskie zostały uwzględnione w systemie płacowym.
Czy nadal będą istniały papierowe zwolnienia lekarskie?
Zgodnie z nowymi przepisami od 1 lipca 2018 r. lekarz będzie miał możliwość wystawienia zwolnienia lekarskiego wyłącznie w formie elektronicznej. Pojawia się jednak pytanie, jak postąpić w przypadku, gdy pracodawca nie będzie miał założonego profilu na platformie PUE ZUS lub wstawienie e-ZLA nie będzie możliwe z powodu problemów z dostępem do Internetu. Znowelizowana ustawa w art. 55a ust. 6 i 7 przewiduje w takich sytuacjach możliwość wydruku zaświadczenia lekarskiego z systemu teleinformatycznego. Należy jednak mieć na uwadze, że dokument taki nabiera mocy prawnej dopiero po opatrzeniu go podpisem i pieczątką lekarza.
Dodatkowy obowiązek pracodawcy
Jeśli pracodawca nie będzie posiadał dostępu do profilu informacyjnego PUE ZUS, będzie zobowiązany do poinformowania pracownika w formie pisemnej w pierwszym dniu podlegania ubezpieczeniu chorobowemu o obowiązku dostarczania mu przez ubezpieczonego wydruku zaświadczenia lekarskiego opatrzonego podpisem i pieczątką lekarza. Jeśli sytuacja ta ulegnie zmianie, pracodawca powinien poinformować o tym pracownika również w formie pisemnej w ciągu 7 dni.
Podsumowanie
Cyfryzacja obiegu zwolnień lekarskich to kolejny krok w kierunku usprawnienia procesów kadrowych. Dosyć częstym zjawiskiem były dotychczas opóźnienia w przekazywaniu zwolnień lekarskich do działów kadr (szczególnie w dużych firmach), co generowało konieczność dokonywania korekt. Problematyczne były zwłaszcza sytuacje, gdy pracownik zakończył już współpracę z firmą i opóźnienie w dostarczeniu zwolnienia lekarskiego powodowało wypłatę 100% wynagrodzenia zamiast obniżonej kwoty z powodu zwolnienia lekarskiego. Po zakończeniu stosunku pracy dochodzenie od pracownika zwrotu nadpłaconego wynagrodzenia było dla działów kadr dużym wyzwaniem.
Zasadnicza zmiana polega na tym, że to pracodawca będzie zobowiązany do pobierania otrzymanych ZLA z platformy PUE ZUS.
